ساختار ادبی خطبه حضرت ام کلثوم(س) در کوفه

Authors
abstract

خطبه­ی حضرت ام­کلثوم(س) از تأثیرگذارترین خطابه­های پس از واقعه­ی عاشورا محسوب می شود که ایشان با رعایت شرایط مخاطبان خطبه­ای کوتاه را در اوج تأثیرگذاری بر مخاطب ایراد کرده­اند. از ویژگی­های بارز این خطبه، فصاحت و بلاغت است که به ­صورت به­کارگیری الفاظ و مفاهیم آشنا و رایج برای مخاطبان،  بهره­گیری از ویژگی­های خطبه و لوازم و فنون مختلف اقناع مانند تأکید، تکرار، سوگند، شورانگیزی، ترغیب و ترهیب، گزینش واژه­های واضح، صریح و فصیح، انتخاب الفاظ مناسب با توجه به موقعیت، تنوع تعابیر در بیان موضوع واحد، تنوّع طلبی برای القاء هر چه بیشتر و بهتر مطالب، بیان آهنگین و سجع­گونه، تشبیه­ها و تمثیل­هایی متنوع برای القاء هرچه بهتر معانی و استفاده از فنون ادبی معانی و بیان و بدیع نمود یافته است که به زیبایی­ و تأثیرگذاری این خطبه افزوده است. در این مقاله با روش کتابخانه­ای، ضمن اثبات شناخت بالای گوینده­ی این خطابه به ویژگی­های تأثیرگذار خطبه، به تجزیه و تحلیل ادبی آن می­پردازیم. از دستاوردهای کلی این پژوهش، اثبات قدرت سخنوری ایشان در راستای جاودانه کردن اهداف قیام امام حسین(ع)، به­ویژه در ایراد خطبه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل اقتباس های قرآنی حضرت زینب( س) در خطبه کوفه

ماندگاری  قیام امام حسین (ع) و رسوایی دستگاه بنی امیه مرهون خطبه ها و روشنگری های حضرت زینب کبری (س) می باشد. ایشان در خطبه های شهر کوفه وشام با استناد به آیات قرآن کریم به بیان عهد شکنی مردم، مظلومیت و حقانیت امام حسین(ع) و رسوا نمودن بنی امیه پرداختند. نوشتار پیش رو با شیوه توصیفی تحلیلَی و روش کتابخانه ای به تحلیل اقتباس های قرآنی حضرت زینب (س) در خطبه  شهرکوفه  می پردازد.  

full text

بررسی استنادات قرآنی حضرت زینب در دو خطبه کوفه و شام

چکیده     یکی از استنادات محکم حضرت زینب سلام الله علیها در همه شرایط، آیات نورانی وحی است. این استنادات بیشتر در دو خطبه مهم کوفه و شام نمود پیدا کرده است و به صورت انعکاس آیه ای از قرآن یا بخشی از آیه و  یا مفهوم آن نمایان می­شود. مقام والای معنوی و عرفانی و پرورش یافتن در مهبط وحی، عامل مهمّی شد تا قرآن کریم در کلام رضیعه وحی متجلّی و نمایان گردد. بر همین اساس، این جستار می­کوشد به بررسی تجلّ...

full text

تحلیل اقتباس‌های قرآنی خطبه حضرت زینب(س) در شهر شام

ماندگاری  قیام امام حسین (ع) و رسوایی دستگاه بنی امیه مرهون خطبه ها و روشنگری های حضرت زینب کبری (س) می باشد. ایشان در خطبه های شهر کوفه وشام با استناد به آیات قرآن کریم به بیان عهد شکنی مردم، مظلومیت و حقانیت امام حسین(ع) و رسوا نمودن بنی امیه پرداختند. نوشتار پیش رو با شیوه توصیفی تحلیلَی و روش کتابخانه ای به تحلیل اقتباس های قرآنی حضرت زینب (س) در خطبه  شهرشام پرداخت که  حاصل آن چنین شد: ایشا...

full text

تحلیل گفتمان ادبی خطبه جهاد

گفتمان (discourse) به­طورکلی به بافت زبان در مراحل بالاتر از جمله اطلاق می­شود. تحلیل گفتمان، یکی از ابزارها­ی تحلیل متون ادبی است که ارتباط بین ساختارها­ی­ گفتمان­مدار و دیدگاه­ها­ی اجتماعی حاکم بر تولید گفتمان را بررسی می­کند، تحلیل گفتمان ادبی به عنوان یکی از فروع تحلیل گفتمان به بررسی و نقد متون ادبی از جنبه ساختارها­ی زبانی و بافت متنی و هماهنگی آن­ها با بافت موقعیتی می­پردازد.     نهج­الب...

full text

ساختار موسیقایی مناجات امام علی (ع) در مسجد کوفه

موسیقی یکی از عناصر تحلیل ساختاری آثار ادبی است که نقش بسزایی در بیان و انتقال مفاهیم ایفا می‌کند و به سخن تعالی می‌بخشد. ادعیه و مناجات‌های ائمه(ع) بیانگر توحید و توجه انسان‌ها به ساحت مقدس ربوبی است که لحن زیبا و موسیقی دلنشین آن‌ها، از مهم‌ترین عوامل القاء و انتقال این مفاهیم در خوانندگان آن است. یکی از این آثار پرمایه، مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن با مض...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادبیات شیعه

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۵۰-۱۲۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023